Scrum Nedir? Scrum Master Kimdir?

Scrum; ürün geliştirme ve karmaşık projelerin yönetiminde kullanılan, ekiplerin verimliliklerini üst seviyeye çıkarmayı hedefleyen hem esnek hem de uyarlanabilir bir yönetim çerçevesidir. Söz konusu yönetim şekli, ekiplerin olabildiğince küçük, kendini yöneten ve çok fonksiyonlu olmasını öngörür. Bu noktada sprintler (kısa süreli planlamalar) ile ekiplerin hızlı ve esnek bir şekilde çalışmasını destekler. Süreçteki temel amaç ise sürekli değişkenlik gösteren proje ihtiyaçlarına ve piyasa isteklerine hızlı şekilde uyum sağlamaktır.

Scrum Master ise bir ekibin etkinliğini artırmak ve yöntemin doğru bir şekilde uygulanmasını sağlamakla sorumlu olan liderdir. Ekip içinde bir rehber gibi çalışarak engelleri kaldırır ve üyelerin odaklanmalarına yardımcı olur. Ayrıca scrum değerlerini ve ilkelerini benimsetmek için de önemli bir rol üstlenir.

Agile Scrum Nedir?

Agile scrum, proje yönetimi ve yazılım geliştirme alanlarında esneklik sağlayan bir yöntem olarak öne çıkar. Agile metodolojisinin temel ilkelerine dayanan yaklaşım, karmaşık projeleri daha kolay yönetilebilecek parçalara bölerek ekiplerin her bir bölüme odaklanmasını sağlar. Bu sayede takım üyeleri, belirli görevler üzerinde daha verimli çalışarak sürecin etkinliğini artırır.

Agile scrum, agile prensiplerinin pratik bir uygulamasını temsil eder. Proje süreçlerini daha etkili bir şekilde ilerletmek amacıyla belirli kurallar ve yapılandırılmış süreçler sunar. Ekiplerin karşılaştıkları değişikliklere hızlı bir şekilde uyum sağlayarak kendilerini yeniden organize etmelerine olanak tanır. Bunun yanı sıra yaklaşım, sprint adı verilen kısa süreli çalışma döngüleri sayesinde projenin sürekli ilerlemesini ve geliştirilmesini mümkün kılar.

Scrum Metodolojisi Nedir ve Nasıl Çalışır?

Scrum metodolojisi, süreçleri sprintlere bölerek hızlı, esnek ve verimli hale getirmeyi hedefleyen bir yaklaşımdır. Sabit planlara bağlı kalmayı tercih etmeyen metodoloji, değişen ve farklılaşan isteklere uyum sağlamayı hedefler. Bu noktada sürekli değişen ve belirsiz olan ürün geliştirme ya da projelerde avantajlı ortamlar oluşturur. Sağladığı esneklikle riskleri önemli ölçüde ortadan kaldırır ve proje sonuçlarının başarısının artmasına katkıda bulunur.

Scrum metodolojisi; adaptasyon, denetim ve şeffaflık bileşenlerinden oluşur. İlgili bileşenler ise ürün geliştirme ve projelerin her aşamasında devreye girerek etkili iletişim sağlar. Bu kapsamda şeffaflık, takımda bulunan her çalışanın projenin detaylarına ve ilerleyiş süreçlerine hakim olmasına imkan tanır. İlgili durum da takım üyelerinin geri bildirimde bulunmasını ve kaliteli kontrolü yapmasını kolaylaştırır. Adaptasyon ise takıma esneklik kazandırarak zorluklara ve değişen ihtiyaçlara hızlı şekilde uyum sağlama olanağı sunar.

Scrum Metodolojisinin İlkeleri Nelerdir?

Şeffaflık

Metodolojinin temelinde olan açık ve etkili iletişim ancak şeffaflıkla sağlanır. Bu noktada şeffaflık ilkesi, proje sürecinde yer alan tüm paydaşların arasında açık bir paylaşımı teşvik ederek güven ve iş birliği sağlar. Şeffaflığın uygulanmasında ise sprintlerin oldukça büyük bir önemi vardır.

Dinamik yapıda olan sprintler, ekip üyelerinin görevlerini ve odak noktalarını açık şekilde ortaya koyar. Böylece ekipte yer alanlar, diğer üyelerin karşılaşacakları zorlukları dahi fark eder. Karşılıklı yanlış anlaşılmalar ve bilgi akışındaki olası sorunlar da şeffaflıkla engellenir. Şeffaflığın sağladığı diğer avantajlar ise aşağıdaki gibidir:

• Ekip üyeleri ve proje paydaşları hem güncel hem de doğru bilgilere erişerek hedeflerle uyumlu adımlar atar.
• Şeffaf iletişim; engellerin, zorlukların ve problemlerin erken aşamalarda fark edilmesini sağlayarak sorunlar büyümeden ele alınmalarına katkıda bulunur.
• Açık yaklaşım, paydaşların projeye olan ilgisini artırarak iş birliği ve bilgi paylaşımı yapılmasını kolaylaştırır.

Yukarıdaki unsurların yanı sıra söz konusu ilke, ekiplerin potansiyel riskleri tespit etmesini ve yönetmesini sağlayarak ilgili hususlardan kaynaklanan etkileri en aza indirmesine imkan tanır.

Denetleme (Gözlem)

Takımdaki her bir üyenin ilerlemelerinin denetlenmesi için yönetim çerçevesine sık değerlendirme noktaları yerleştirilir. Proje yöneticileri, değerlendirme noktalarında yapılan görüşme ve toplantılarda aldıkları verileri kullanarak geleceğe ilişkin planlamaları günceller. Bu sayede projelerin verimlilikleri artırılır.

Uyum (Adaptasyon)

Takım üyeleri, müşterilerden gelen geri bildirimlere ve değişen durumlara göre görevleri yeniden sıralar. Görevlerden hangisinin daha önce tamamlanacağı konusu ise süreç içerisinde değişebilir. Bu çerçevede uyum ilkesi hem denetleme hem de şeffaflık prensipleri sayesinde yeni veriler elde ettikçe ya da projenin dinamiklerine daha fazla hakim olmaya başladıkça görev ve süreçlerde değişikliklere gider.

Adaptasyon, scrum metodolojisini geleneksel yöntemlerden ayıran en önemli ilkelerden biridir. Doğru sağlanan uyumla birlikte ekibe esneklik kazandırılır, geri bildirimlerin sürece daha fazla dahil edilmesini sağlayarak kaliteyi ve verimliliği artırır. Söz konusu unsurlar ise daha yüksek başarı ve müşteri memnuniyeti anlamına gelir.

Scrum Metodolojisinin Uygulama Yöntemleri ve Örnekleri

Scrum metodolojisinin uygulamasında kullanılan sprintler çoğunlukla 1-4 hafta arasında süren iterasyonlara ayrılır. Sprintler, ekiplerin belirlemiş olduğu ve üzerinde çalışacağı ögeleri seçtiği planlama süreciyle başlar. İhtiyaçların önceliklendirildiği bir liste olarak tanımlanabilecek ürün birikimi, söz konusu süreçte rehber görevi görür.

Scrum’un başarılı şekilde uygulanması için ilkelerin ve süreçlerin doğru olarak anlaşılması ve uygun stratejilerin oluşturulması gerekir. En etkili uygulama stratejilerinin geliştirilmesi için şu hususlar dikkate alınmalıdır:

• Kendini yöneten, çok fonksiyonlu ve doğru yapıya sahip olan ekiplerin oluşturulması, başarının temel anahtarlarındandır. Bu noktada oluşturulan ekip üyelerinin rolleri ve prensiplerinin doğru olması da çok önemlidir.
• Ürün sahibi, projeye ilişkin hedefleri ve vizyonu belirler. Belirlenen hedef ve vizyonla ortaya çıkacak sonuç arasında ise direkt ilişki vardır. Benzer durum Scrum master için de geçerlidir. Söz konusu kişi, ekibin organize edilmesi ve sürecin düzgün işlemesinden sorumludur. İstenen sonucun elde edilmesi için etkili Scrum master ve ürün sahibi seçimi yapılmalıdır.
• Ekip üyeleri arasında şeffaf ve süreklilik gösteren bir iletişim akışı olmalıdır.
• Sprintlerin sonunda sürecin ve ürünün iyileştirilmesine yönelik geri bildirimlerin alınması gerekir.
• Değişen ihtiyaçlara ve ortaya çıkan engellere hızlı şekilde yanıt verilmelidir. Projenin etkili olarak ilerlemesi ve gelişmesi için bu husus kritik bir öneme sahiptir.

Doğru stratejiyle uygulandığında söz konusu yönetim çerçevesi etkili sonuçlar verir ve başarı elde edilmesini mümkün kılar.

Scrum Metodolojisi Uygulama Alanları

Scrum çerçevesi pek çok alanda uygulanabilir. Metodolojinin gündeme geldiği departmanlar ise aşağıdaki gibidir:

• Yazılım geliştirme, en yaygın kullanım alanıdır. Sprintler ve süreçte alınan geri bildirimler, yazılımların hızlı şekilde geliştirilmesini sağlar. Aynı zamanda müşteri ihtiyaçlarına uygun bir ürün ortaya çıkmasına imkan tanır.
• Metodoloji, fiziksel ürünlerin geliştirilme süreçlerinde de kullanılır. Bu kapsamda prototipin oluşturulma sürecinin daha hızlı ve verimli olmasına zemin hazırlar.
• Pazarlama kampanyalarının planlama ve uygulama süreçlerinde sprintler hem verimliliği hem de etkinliği artırır. Yinelemeli ve geri bildirimlere dayalı yapısı ise sürecin başarılı olmasına katkıda bulunur.

Yukarıda yer alan örnekler, küçük parçalara ayrılmaya uygun olan süreçlerin tamamında scrum metodolojisinin uygulanabilir olduğunu gösterir. Ancak başarılı sonuçlar almak için ekip üyelerinin scrum eğitimi alması ya da prensip ve süreçlere hakim olması gerekir.

Scrum Süreç Yönetimi Nasıl Olur?

Scrum süreci, kısa ve zaman sınırı bulunan sprintler adı verilen dönemlerde meydana gelir. Her bir sprintin belli hedefleri bulunur. Süreç yönetimi ise planlama, uygulama (sprint), günlük toplantılar, değerlendirme ve retrospektif aşamalarından oluşur. Söz konusu aşamalara ilişkin detaylar şu şekildedir:

• Planlama, bir sonraki sprintte yapılacak işe dair öngörülerde bulunmaktır. Ekipte üyeler; ölçülebilir, ulaşılır ve belli hedefleri ortaya koyar. Planlama sürecinin sonunda ise üyelerin her biri, sprintte yapılacak iş ve teslim edilecek ürün bölümü hakkında bilgi edinir.
• Uygulama ya da bilinen diğer ismiyle sprint, ürünün belirlenen bölümünün bitirilmesi için yapılan çalışmadır. Çoğunlukla 1-4 hafta arasındadır ve projeye göre süre değişir. Ayrıca projenin karmaşıklığıyla sprint sayısı paralellik gösterir.
• Günlük scrum olarak da bilinen toplantılar, üyelerin tamamladığı işleri bildirdiği ve karşılaşılan zorlukların değerlendirildiği süreçlerdir. Toplantıların olabildiğince kısa olması istenir ve çoğunlukla ayak üstü (stand up) yapılır.
• Değerlendirme, sprintin sonunda yapılır ve ortaya çıkan sonucun paydaşlara aktarılmasını hedefler. Ürün sahibinden alınan geri bildirimler, daha sonraki sprintlerde değişiklik yapılmasına neden olabilir.
• Sprint retrospektifi ise uygulamada işe yarayan ve yaramayan hususları tartışmayı içerir. Yapılan tartışmadan çıkan fikirler, sonraki sprintlerin geliştirilmesinde kullanılır.

Süreç yönetiminin aşamalarında scrum master aktif olarak rol alır. Master, hedeflere yüksek verimlilikle ulaşılması için gerekli hassasiyeti de gösterir.

Scrum Metodunun Avantajları ve İşletmelere Faydaları

Scrum metodolojisi hem projenin türüne hem de işletmenin hedeflerine bağlı olarak farklı avantaj ve artılar sağlar. Söz konusu avantaj ve faydalar aşağıdaki gibidir:

• Ekiplerin verimliliğinin artırır ve hedef odaklı çalışılmasına imkan tanır. Düzenli toplantılar ve kısa sprintler, sürecin daha etkin olmasına katkıda bulunur.
• Ürünlerin ya da projelerin hızlı tamamlanmasını mümkün hale getirir. Kısa geliştirme döngüleri ve gelen geri bildirime göre süreçlerin yenilenmesi ise teslimat süresini kısaltır.
• Süreçte alınan geri bildirimler sayesinde müşterilerin ihtiyaç ve beklentileri tam olarak karşılanır.
• Düzenli incelemeler ve iyileştirme süreçleri, yapılan işin kalitesini artırır. Sprintin sonunda ve günlük yapılan toplantılar, hataların erken tespit edilerek giderilmesine imkan tanır.
• Değişen şartlara etkili bir şekilde uyum sağlayacak özelliktedir.

Söz konusu avantajlar, ilgili yönetim çerçevesinin etkili ve doğru olarak uygulanması durumunda ortaya çıkar.

Scrum Metodunun Dezavantajları ve Muhtemel Zorluklar

Scrum yönetim çerçevesinin pek çok yararı olmasına karşın kendi içinde bazı dezavantajlar da barındırır. Dezavantajlar ve süreçte yaşanması muhtemel zorluklar aşağıdaki gibidir:

• Aşırı esneklik sağlaması, bazı zamanlarda projenin kapsamının dışına çıkılmasına yol açar. Hedeflerin ve önceliklerin kayması hem verimliliği hem de hızı olumsuz olarak etkiler.
• Ekipler arasındaki iletişimin yeteri kadar güçlü olmaması, genel başarıyı etkiler. Büyük ölçekli projelerde iletişim kanallarının doğru kurgulanması gerekir.
• Kısa ve sınırlı zamandan oluşan sprintler, esneklik ve hız sağlar. Ancak sprintlerin doğru planlanmaması, zaman yönetiminde önemli problemlere zemin hazırlar.
• İstenen başarı için ekip üyelerinin tamamının metodolojiye hakim olması gerekir. Gri noktalar, yöntemin başarısını olumsuz yönde etkiler.

Bahsedilen olumsuzlukların en aza indirgenmesinde scrum mastera son derece önemli görevler düşer. Bu noktada scrum masterın deneyimi tüm süreci etkiler.

Scrum ve Kanban Arasındaki Farklar

Kanban, projelerdeki verimsizlikleri azaltmak ve görevleri takip etmek için kullanılan bir yönetim şeklidir. Söz konusu proje yönetim şeklinde süreçlere ilişkin aşamaların sütunlara bölündüğü takip panosu, sistemin merkezinde yer alır. Görevlerin tamamlanmasıyla bir sonraki sütuna geçilir.

Scrum ise projelerin verimliliğini artırmak ve hızlı şekilde tamamlamak için kullanılan bir metodolojidir. Scrum’da sınırları belli zaman dilimleri söz konusudur ve sprintler boyunca yapılacak görevler net olarak hazırdır. Kanban yönteminde ise süre sınırlaması yoktur ve sürekli akış esastır. Görevlerin tamamlanmasıyla yenilerine geçilir ve tüm süreç bu şekilde ilerler.

KPI Yönetimi ve Scrum: Süreçlerde Verimliliği Artırmanın Yolları

KPI (Anahtar Performans Göstergeleri) yönetimi, scrum metodolojilerin verimliliğini artırmak ve performansını ölçmek için kullanılır. Bu süreçte farklı metriklerden yararlanılır. KPI yönetiminde kullanılan bazı metrikler şunlardır:

• Değer (Vizyon, müşteri memnuniyeti, verimlilik)
• Çeviklik (Takım olma, kendini yönetme, hedef odaklılık, deneysellik, öğrenme çevikliği, şeffaflık)
• Olgunluk
• Üretim (Çıktı, süre, hız)
• Kalite

Yukarıda yer alan KPI metrikleri kullanılarak sürecin performansı ölçülür ve elde edilen verilere dayalı iyileştirmeler ve güncellemeler yapılır. Örneğin; üretim metriklerinden hız kullanılarak takım üyelerinin ne kadar etkili ve verimli çalıştıkları görülür. Ancak süreçte öznel tahminlerin de yer alması nedeniyle dikkatli hareket edilmesi gerekir. Diğer KPI metrikleriyle de verimliliğin artırılması mümkündür.

Scrum Master Kimdir?

Scrum master, süreçte direkt olarak iyileştirmeler yapan ve verimliliğin artmasını sağlayan kişidir. Bu noktada takımın işini kolaylaştıran ve geliştiren bir role sahiptir. Üyelerin scrum ilkelerine uygun şekilde çalışmasını ve süreçlerin düzgün yürütülmesini sağlamakla da görevlidir.

Scrum master, bir proje yöneticisi değildir. Proje yöneticileri, çoğunlukla yöneten ve kararlar veren bir liderdir. Scrum master ise süreçte adeta bir yönlendirici ve kolaylaştırıcı olarak yer alır. Görevi, direkt olarak ürünün geliştirilmesiyle ilgili değildir. Sürecin doğru işlemesine yöneliktir.

Scrum Master ile Çalışmanın 4 Önemli Avantajı

Scrum master ile çalışmanın farklı avantajları vardır. Söz konusu faydalardan 4 tanesi aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• Takım üyeleri arasındaki iletişimin daha güçlü olmasını sağlar. Güçlü iletişim ise  iş birliğini daha kolay hale getirir.
• Ekiplerin iş süreçlerin karşılaştıkları zorlukların nasıl aşılacağı konusunda kolaylaştırıcı bir rol üstlenir. İş akışının daha hızlı ve sorunsuz olmasına katkıda bulunur.
• Sürekli iyileştirme için uygun bir ortamın oluşmasını sağlar. Bu noktada retrospektifler üzerinden süreci gözden geçirir ve geliştirmek için gerekli adımları atar.
• Ekip üyelerinin performansını izler ve üyelerin nasıl daha yüksek performans kültürü sergileyeceği konusunda yardımcı olur.

Yukarıdaki unsurların yanı sıra scrum master, agile prensiplerini tüm üyelerin öğrenmesini ve benimsemesini kolaylaştırır. Bu sayede değişen koşul ve ihtiyaçlar karşısında yeterli esnekliğe sahip bir ekibin ortaya çıkmasını sağlar.

Scrum Masterın Sorumlulukları, Görevleri ve Üst Düzey Yönetici Becerileri

Scrum masterlar, çalıştıkları projeyi iyileştirmek ve çıktı kalitesini artırmak için çeşitli görevler üstlenir. Bu süreçte üstlenilen scrum master görevleri aşağıdaki gibidir:

• Projenin uygulanmasındaki problemleri fark etmek ve hızlı çözümler oluşturmak
• Ekip üyelerine rehberlik etmek ve çalışmaların scrum prensiplerine uygun şekilde ilerlemesini sağlamak
• Çalışanlar arasındaki iletişimi kolaylaştırmak ve güçlendirmek
• Ekip üyelerinin iş birliği yapmalarını teşvik etmek ve gerekli ortamları hazırlamak
• Sprintlerin sonunda yapılan toplantılarda süreci özetlemek
• İyi ve eksik yanları ortaya koyarak sürecin geliştirilmesine katkıda bulunmak

Scrum master, agile metodolojisinin sorunsuz ve doğru uygulanması için kritik rollere sahiptir. Ancak projenin türüne göre söz konusu görev ve sorumluluklar değişebilir.

Astera Scrum Master Eğitimi ve Sertifikası

Scrum master eğitimi, agile metodolojisi alanında uzmanlaşmak isteyen profesyonellere yöneliktir. Verilen eğitimlerde katılımcılara scrum master rolünü etkili şekilde sergilemeleri için gerekli olan bilgi ve beceriler kazandırılır. Eğitimleri sorunsuz olarak tamamlayanlar scrum master sertifikası almaya hak kazanır. Astera tarafından verilen Scrum master eğitim ve atölye çalışmalarına katılarak sizler de söz konusu sertifikayı alabilirsiniz. Eğitim ve sertifika süreci hakkında detaylı bilgi almak için Astera ile iletişime geçmeniz mümkündür.